Знайсці
09.05.2019 / 13:2239РусŁacБел

Чаму гэтыя людзі выходзяць на «Несмяротны полк» — рэпартаж

Леташняя акцыя «Несмяротны полк» стала самай буйной дэманстрацыяй сілы прарасійскіх арганізацый у Беларусі. Паўтары тысячы чалавек з партрэтамі Сталіна і Леніна прайшлі праспектам Незалежнасці ў Мінску ад філармоніі да плошчы Перамогі.

Сёлета шэсце не дазволілі. Сталіністы-бальшавікі трапілі ў тую ж пастку, што і апазіцыя: заплаціце за працу міліцыі, якая будзе ахоўваць мерапрыемства. Але цалкам забараняць «Несмяротны полк» не сталі. Дазволілі сабрацца ля доміка першага з’езда РСДРП па вуліцы Камуністычнай.

Міхаіл Якаўлевіч называе карэспандэнта «НН» «белабандэраўцам» і паказвае яму фігу. Фота Змітра Панкаўца.

Што кінулася сёлета ў вочы? Праз забарону шэсця колькасць удзельнікаў «Несмяротнага палка» рэзка зменшылася. Максімум такіх набралася чалавек 700, год назад было ў два разы болей.

Не было прадстаўнікоў арганізацыі «Русь маладая», якую ўзначальвае выхадзец з нацысцка-паганскіх арганізацый Сяргей Лушч. Летась менавіта ягоныя малойчыкі шыхтавалі натоўп, ішлі паперадзе і раздавалі георгіеўскія стужкі.

Былы дэпутат Палаты прадстаўнікоў Валерый Драко, арганізатар «Несмяротнага палка» ў Беларусі. Фота Змітра Панкаўца.

Не было Аляксея Дзермана і Аляксандра Шпакоўскага, на мінулае 9 Мая яны не прамінулі магчымасць прайсці адным шэсцем з сталіністамі і прыхільнікамі «ДНР». Магчыма, вецер аднекуль зверху дзьме ў іншы бок. Такія людзі выразна адчуваюць гэтыя павевы.

Было мала людзей з сімволікай «ДНР» і «ветлівых людзей». Хаця свяціліся людзі кшталту Сяргея Ланавенкі — таго самага, які атрымаў кухталёў на станцыі метро «Магілёўская» за майку «ДНР». Быў чарнасоценец Міхаіл Малаш, былы каталіцкі актывіст Дзяніс Салаш, які перайшоў на пазіцыі «рускага свету». Былі і людзі ў майках «СССР», якія тым не менш фарсілі ў амерыканскіх красоўках New Balance.

Размаўляць з удзельнікамі было цяжка. Кагосьці з калег яны называлі «прадажнымі пацукамі», кагосьці, як мяне, «нашчадкамі фрыцаў». Выснову такую зрабілі не толькі з маіх «белабандэраўскіх» пазіцый, але і праз тое, што я руды.

«У мяне неадназначнае стаўленне да Сталіна. Ёсць такі панятак, як «тэорыя змовы». Дык згодна з ёй, у мяне і да Леніна стаўленне неадназначнае, і да Сталіна, і да Хрушчова. Рэпрэсіі?.. Трэба разабрацца наконт іх. Я лічу, што ў рэпрэсіях хапала і правільнага, і няправільнага. Я лічу, што працэнтаў на 90 там было ўсё правільна. Было шмат тых, хто быў расстраляны правільна», — кажа Аляксандр Барнатовіч, які трымае ў руках партрэт Сталіна.

Фота Надзеі Бужан.

Васіль Зелікаў, старшыня бальшавіцкай арганізацыі «Айчына», бачыць кагосьці з сваіх прыяцеляў і крычыць яму: «З табой трэба паразмаўляць потым, як будзем змагацца з Курапатамі». «Позна ўжо змагацца, змагацца трэба было ў 1940-м», — кажа нехта з натоўпу.

Наступным суразмоўцам становіцца генерал-маёр Генадзь Калінін: «Я прыйшоў на гэтае святкаванне, каб прадставіць свайго бацьку Генадзя Калініна і свайго цесця. Усе яны былі параненыя, але прыйшлі з фронту. На «Беларусь помніць» — гэта афіцыёз, а мы сабраліся, сапраўдныя патрыёты свайго народу. Я не ведаю, чаму не дазволілі. Наша кіраўніцтва, мабыць, не ўсведамляе ўсяго маштабу перамогі ў маі 1945 года», — кажа Генадзь Калінін.

«Мне не падабаецца чырвона-зялёны сцяг. Не падабаецца бел-чырвона-белы. Мне падабаецца георгіеўская стужка пераможцаў», — укліньваецца ў размову вусаты нізкаваты спадар.

«А вам таксама чырвона-зялёны сцяг не падабаецца?» — пытаюся ў генерала.

«Гэта сцяг не пераможцаў. А там хіба будзе партрэт Сталіна як вярхоўнага галоўнакамандуючага? Чаго нам туды ісці, калі там не будзе партрэта Сталіна, які разбіў усю гэтую фашысцкую Еўропу», — гаворыць генерал. Затым ён кажа, што з усёй Еўропы грамадзяне толькі трох краін не ваявалі супраць СССР — Вялікабрытаніі, Швецыі і Швейцарыі. «Усе астатнія — фашысты», — запэўнівае ён.

«Сталін, як і лідар партыі бальшавікоў, як і важны дзяржаўны дзеяч, як і вярхоўны галоўнакамандуючы, унёс самы значны ўклад у перамогу. Салдаты, як і простыя грамадзяне СССР, верылі Сталіну.

На фота мой дзед Гарахоўскі Уладзіслаў Лявонцьевіч, гвардзіі капітан 329-га гвардзейскага мінамётнага палка ІV Украінскага фронту і старшы оперупаўнаважаны НКВД «Смерш». Я знаходзіў узнагародныя дакументы дзеда, мяркуючы па тым, што я там знайшоў, я ім ганаруся. Ён адлоўліваў бандытаў у Заходняй Украіне і Чэхаславакіі.

Фота Змітра Панкаўца.

Ён паставіў працу свайго падраздзялення так, што туды не пранік ніводзін шпіён і дыверсант. Я падтрымліваю бальшавікоў, але толькі ні ў якім разе не нацыянал-бальшавікоў. Мы ўсе грамадзяне СССР», — кажа Аляксей Гарахоўскі. На выгляд яму гадоў 20—25, у яго руках таксама партрэт Сталіна.

«Калі ў вас ёсць чатыры класы адукацыі, то вы здагадаецеся, хто такія белабандэраўцы», — кажа мне сівы дзед, які прадстаўляецца Міхаілам Якаўлевічам.

«Не здагадаюся, растлумачце», — адказваю.

«У нас у Беларусі падымае галаву белабандэраўская сволач, але яны не пройдуць. Так і перадайце!»

«Дык а хто яны?»

«А то вы не ведаеце?!»

«Не ведаю».

«Вакол яны».

«Няўжо і прэзідэнт белабандэравец, бо не даў правесці «Несмяротны полк»?

«Адваліце адсюль, не правакуйце». 

Міхаіл Якаўлевіч круціць фігу, калі я спрабую яго зняць.

У гэты момант падскоквае Васіль Зелікаў, той самы бальшавік, які хацеў змагацца з Курапатамі.

«Што «Ваша Ніва» хоча? У нас праводзіцца міжнародная акцыя «Несмяротны полк», якая праходзіць у 90 краінах свету. Кропка. Я вам усё сказаў», — пырскае слінай Зелікаў.

«Чаму на «Беларусь помніць» няма транспарантаў з Ленінам і Сталіным? Як можна ўдзельнічаць у такой акцыі», — кажа яшчэ адзін чалавек.

«Заплаці яму грошай, ён тут будзе ўдзельнічаць. Толькі мы задарма ходзім», — крычыць на мяне жанчына з кароткай стрыжкай. Прапаную ёй паразмаўляць на дыктафон, наадрэз адмаўляецца. «Вам сорамна?» — пытаюся. «Сорамна за такіх, як вы», — адказвае яна.

«Праз 25—30 гадоў у нас тут будзе лёд, як на паўвостраве Ямал, — расказвае мне яшчэ адзін удзельнік акцыі. — Не верыш?»

«Не веру».

«А дарма. Я з 1973 года людзям праўду кажу, і ніколі не памыліўся. Я спытаў у тых, хто жыве там, дзе Белае Святло і дзе Стваральнік, якая ў нас і ў вас розніца ў гадавой храналогіі. 894 гады, адказалі мне…». 

Калона падымаецца па прыступках да праспекту. Там стаяць супрацоўнікі Службы бяспекі прэзідэнта са стужкамі «яблыневага цвету», спецназаўцы таксама ў чырвона-зялёных колерах. Толькі «Несмяротны полк» у карычневай гаме. Але зусім хутка яны зліюцца з асноўным натоўпам людзей. Тых, хто выйшаў дэманстраваць свае палітычныя погляды ў Дзень Перамогі, не так шмат. Ім мала Сталіна, мала камунізму. Іх саміх нямнога.

Зміцер Панкавец

Хочаш падзяліцца важнай інфармацыяй
ананімна і канфідэнцыйна?

Клас
Панылы сорам
Ха-ха
Ого
Сумна
Абуральна
Каб пакінуць каментар, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзера
Каб скарыстацца календаром, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзера