Алесь Чайчыц — пра галоўны прапагандысцкі фэйк пра БНР
25 красавіка — 100 гадоў тэлеграме кайзэру Вільгельму.
Раду БНР можна крытыкаваць за тыя ці іншыя памылкі, можна спрачацца з тымі ці іншымі яе рашэньнямі што ў 1918 годзе, што ў наступныя гады. Але за ўвесь гэты час савецкай прапагандзе, расейскім фашыстам і лукашэнкаўскім ідэолягам так і не атрымалася знайсьці рэальнага кампрамату на Раду БНР.
Рада не супрацоўнічала з Гітлерам (а СССР супрацоўнічаў). Рада не складала паўнамоцтваў у 1925 годзе (склалі некалькі членаў Ураду). Рада сапраўды была і застаецца ў кантакце з урадамі дэмакратычных краінаў Захаду (але гэта абсалютна правільна).
Па сутнасьці, адзіны факт, зь якім сталіністы і лукашэнкаўскія палітрукі бегаюць вакол Рады БНР і адзіны папрок, які яны спрабуюць зрабіць — гэта тэлеграма, якую Рада накіравала 25 красавіка 1918 году нямецкаму імпэратару Вільгельму ІІ.
У той тэлеграме Рада просіць аб прызнаньні незалежнасьці Беларусі і аб дапамозе ў пабудове беларускай дзяржавы. Перад гэтым Нямеччына ўжо прызнала незалежнасьць Летувы і Ўкраіны. На той момант тэрыторыя БНР была занятая нямецкімі войскамі. Прынамсі паспрабаваць дабіцца прызнаньня з боку Нямеччыны было дакладна варта.
Аднак сам факт тэлеграмы нядобразычліўцы ўжо спрабуюць прадставіць як злачынства. Яе тэкст прыводзіцца як нейкі сам па сабе вычарпальны аргумэнт, і ня кожнаму чытачу хопіць сьмеласьці адказаць на эмацыйны прапагандысцкі закід, што нічога асаблівага ў гэтай тэлеграме няма.
Тэкст тэлеграмы:
«Рада Беларускае Народнае Рэспублікі, як выбраная прадстаўніца Беларускага Народу, зварачаецца да Вашай Імпэратарскай Вялікасьці з словамі глыбокае падзякі за вызваленьне Беларусі нямецкімі войскамі з цяжкага ўціску, чужога пануючага зьдзеку і анархіі.
Рада Беларускае Народнае Рэспублікі дэкляравала незалежнасьць цэлае і непадзельнае Беларусі і просіць Вашую Імпэратарскую Вялікасьць аб абароне у яе кіраваньнях дзеля ўмацаваньня дзяржаўнае незалежнасьці і непадзельнасьці краю ў сувязі з Германскай Імпэрыяй.
Толькі пад абаронай Германскай Імпэрыі бачыць край сваю добрую долю у будучыні».
Кайзэр, Ленін, Пілсудзкі і белагвардзейцы
Рада БНР мела актыўныя стасункі з уладамі многіх краінаў. Дыпляматы БНР мелі асабістыя сустрэчы з кіраўніком Польшчы Пілсудзкім, вярхоўным кіраўніцтвам савецкай Расеі (Ленінам, Сталінам, Чычэрынам).
БНР атрымала афіцыйнае дыпляматычнае прызнаньне Фінляндыі і фактычнае прызнаньне з боку некалькіх іншых краінаў. Паведамленьні з просьбаю аб падтрымцы Беларусі дасылаліся кіраўніцтву краінаў Антанты і ЗША.
Прадстаўнікі Рады БНР мелі кантакты з Васіліям Маклаковым, міністрам у расейскім небальшавісцкім Часовым урадузе. Дзеячы БНР Ермачэнка, Булак-Балаховіч, Васількоўскі, Эльфэнгрэн і іншыя былі актыўнымі ўдзельнікамі расейскага Белага руху.
Так што пры жаданьні Раду можна было б абвінавачваць адначасова і ў русафобіі на глебе кантактаў з «польскімі панамі», і ў русафобіі ці палёнафобіі (справа густу) на глебе саветызму (пагатоў касьцяк дзеячоў БНР былі сацыялісты), і ў працы на вялікарасейскіх рэакцыянэраў з капіталістамі. Але выбар звычайна робіцца менавіта на тэлеграме нямецкаму імпэратару.
Вільгельм ІІ — ня Гітлер
Нямецкія войскі ўвайшлі на Беларусь у лютым 1915 г., а зь лета таго года на тэрыторыі краіны пачаліся поўнамаштабовыя баявыя дзеяньні. Расейцы былі выгнаныя з усёй заходняй часткі Беларусі: Берасьця, Гародні, Вільні, Баранавічаў і ўрэшце зь Менску.
Адступаючыя расейскія войскі выкарыстоўвалі «тактыку выпаленай зямлі», максымальна зьнішчалі інфраструктуру і маёмасьць жыхароў на тэрыторыі, якую яны пакідалі.
Сярод насельніцтва Беларусі расейскія ўлады сеялі паніку і гвалтоўна штурхалі беларусаў у бежанства, у выніку чаго паўтара мільёна беларусаў былі перамешчаныя ўглыб Расеі. Ёсьць шмат дасьледваньняў на гэтую тэму.
Постсавецкая прапаганда грае на эмоцыях і на малаадукаванасьці, спрабуючы зьмяшаць вобраз Першай сусьветнай вайны з вобразам Другой сусьветнай, вобраз Вільгельма ІІ — з вобразам Адольфа Гітлера (маўляў, якая розьніца, немцы і немцы). Нават шырэй — прапаганда дамешвае сюды і НАТО, і Польшчу, і ЗША, а раней дамешвала і белагвардзейцаў. Агульны мэсэдж просты: «хто супраць савецкай улады, той фашыст».
Вайна — заўжды бяда. Але ж трэба бачыць відавочнае:
падчас Першай Сусьветнай Вайны нямецкія войскі не адзначыліся на тэрыторыі Беларусі ваеннымі злачынствамі ў маштабах, якія былі б параўнальнымі зь дзеяньнямі нацыстаў падчас Другой сусьветнай вайны.
Не было тэрору супраць мірнага насельніцтва, не было Галакосту — наадварот, былі вельмі добрыя стасункі нямецкай адміністрацыі з ідышамоўнай габрэйскай грамадой (таму паводзіны немцаў дваццацю гадамі пазьней сталі для старога пакаленьня беларускіх габрэяў сапраўдным шокам).
Што нямецкая імпэрыя, што расейская — усё захопнікі
Важна ўсьведамляць:
няма падставаў разглядаць ужо не існуючую на той момант Расейскую Імпэрыю альбо на той момант не прызнаную нікім бальшавісцкую РСФСР у якасьці дзяржаваў, да якіх беларусы мусілі б быць ляяльнымі.
За 120 гадоў перад гэтым Расея вайсковай сілай акупавала і далучыла Беларусь. За незалежнасьць ад Расеі беларусы актыўна змагаліся ўвесь гэты час.
На гэтым фоне кайзэраўскую Нямеччыну можна было б назваць і вызвольнікам Беларусі ад царысцкай Расеі - калі б немцы сапраўды далі ёй свабоду, а не вярнулі ўрэшце назад расейцам-бальшавікам.
Нямецкія акупацыйныя ўлады ўвесь час чынілі сур'ёзныя перашкоды дзейнасьці беларускіх арганізацый і паўнаварнаснай дзейнасьці органаў Беларускай Народнай Рэспублікі, у тым ліку канфіскаваўшы дзяржаўны скарб БНР.
Нямецкая акупацыя была акупацыяй. Але для нас немцы тады акупавалі ўжо БНР, а не набор расейскіх губэрняў.
Мэта Крамля, расейскіх нацыяналістаў і лукашэнкаўскіх прапагандыстаў — дыскрэдытаваць беларускі вызваленчы і дэмакратычны рух усімі магчымымі сродкамі. Але рэальных падставаў ніякая іхная крытыка ня мае. Таму ім застаецца ці спрабаваць замоўчваць, ці наўпростава хлусіць. І тое, і тое ў іх атрымоўваецца дрэнна.
