Памылка ці помста палітычнага дзеда Шушкевіча?
Некалькі дзён таму на радыё «Свабода» былы спікер парламента агучыў шэраг… Шэраг… Шэраг… Не проста спрэчных ісцін, а фактаў, якія не адпавядаюць рэчаіснасці.
«Прааналізуйце вынікі выбараў 1995–1996 года: ніводнага прадстаўніка БНФ не абралі ў парламент, — сказаў Шушкевіч. — На справядлівых, сумленных выбарах. Чыя гэта памылка: народу ці БНФ? Гэта памылка БНФ. Таму што яны не змаглі ацаніць свае сілы, і не падцягнулі абоз. Яны перасталі працаваць зь людзьмі, а працавалі толькі ў парламенце. Гэта вялікая памылка. І трэба гэту памылку выпраўляць, а лепей — працаваць так, каб Беларусь зацвердзілася беларускай».
Прывяду толькі некалькі фактаў «справядлівых, сумленных выбараў» 1995 года.
1. Кандыдат ад БНФ Валянцін Голубеў, дэпутат Вярхоўнага Савета
2. Кандыдат ад БНФ Сяргей Антончык, дэпутат Вярхоўнага Савета
Калі газеты выйшлі з белымі плямамі на месцы даклада па загадзе Аляксандра Фядуты, Антончык паехаў па Беларусі і выступаў у дзесятках вялікіх і маленькіх гарадоў з аповедам пра змест дакладу. Зібраліся сотні людзей. Спецслужбы вялі паляванне на дэпутата. Закрывалі залы. Даходзіла да боек паміж паслугачамі Лукашэнкі і прыхільнікамі справядлівасці. На бок бэнээфаўца пераходзілі камуністы. Ветэраны КПБ кідаліся пасьля сустрэч на шыю Антончыку, цалавалі яго. І гэта па Шушкевічу называецца: «Яны перасталі працаваць зь людзьмі, а працавалі толькі ў парламенце».
Дарэчы, паездкі Антончыка для «працы з людзьмі» тады фінансавалі памочнікі Шушкевіча. А арганізацыю сустрэчаў рабілі дзе сябры БНФ, а дзе сумесна з памочнікамі Шушкевіча. Толькі, відаць, свайму палітычнаму дзеду пра тое не распавядалі. І яшчэ цікавыя факты. Падрыхтоўку даклада Антончыка па карупцыі ў камандзе Лукашэнкі таксама рэсурсамі забяспечвалі памочнікі Шушкевіча. Але таксама пра гэта не казалі яму.
Падчас выбараў на выбарчых участках Антончыка дзяжурылі нарады з супрацоўнікаў спецслужбаў. Практычна ў ягонай акрузе было ўведзена вайсковае становішча. Напрыканцы дня выбараў скрынкі выносілі ў суседнія пакоі і праз пяць мінут вярталі для падліку галасоў. У выніку, як і ў Голубева, выбары не адбыліся. Але ў 1996 у гэтай акрузе выбары выйграў Грушавы, за яго заклікаў галасаваць Антончык.
3. У Барысаве ішоў кандыдатам ў дэпутаты папулярны рабочы Каленік. Выступіў супроць Кебіча. Назіральнікаў з выбарчых участкаў у вайсковых частак выкідвалі. Літаральна!
4. На акрузе Алеся Бяляцкага на дзень выбараў студэнтаў накіравалі дамоў і з іхнымі галасамі зрабілі тое, што рабілі на апошніх выбарах прэзыдэнта і парламента.
5. Зянон Пазняк у 1994–1995 гадах літаральна жыў у аўто, наведваючы людзей ва ўсёй краіне. Ездзіў і ездзіў, бо натхняў давер людзей, іхняя прага да новага жыцця ў свабоднай, нацыянальнай дэмакратычнай краіне. Былі выпадкі, калі пасля яго візітаў людзі цэлымі вёскамі ўступалі ў БНФ! І гэта называецца па Шушкевічу «перасталі працаваць з людзьмі».
6. Прыклады фальшавання тых выбараў можна прыводзіць і прыводзіць. І, спадзяюся, гэта зробяць сумленныя гісторыкі.
Чаму такому паважанаму ў свеце палітыку, як Шушкевіч, патрэбілася ўводзіць у зман слухачоў Свабоды?
Станіслаў Шушкевіч хацеў адпомсціць БНФ і, у прыватнасці, Сяргею Навумчыку, які нядаўна прывёў факты з дзейнасці Шушкевіча, якія не робяць яму гонару. Аднак нашто ж пры гэтым скажаць гісторыю? Не было пры Лукашэнку свабодных выбараў, не трэба выдумляць.