Гісторыя беларусаў, якія знайшлі адно аднаго ў Індыі, стаўшы акцёрамі Балівуда
Алесь з’ехаў у Індыю яшчэ мінулай восенню, стаміўшыся ад шалёнага сталічнага рытму. Кінуў працу, зрабіў візу на паўгода, узяў квіток у адзін бок і паляцеў. Праз тры месяцы, у студзені, тое ж зрабіла і Настасся.
Алесь і Настасся.
Да вандроўкі ён працаваў кур’ерам, яна — менеджаркай у рэстарацыі. У Індыі яны абодва перакваліфікаваліся ў акцёраў Балівуда, дзе «белыя людзі» дастаткова запатрабаваныя. А «белыя людзі» гэтым з задавальненнем карыстаюцца: дарогу аплачваюць, жытло даюць, кормяць і яшчэ грошы плацяць. Ды і нарэшце можна адчуць сапраўдную Індыю, а не заезджанае Гоа.
«НН»: Каго даводзілася граць?
Алесь: Быў генералам брытанскай арміі на вайне, хадзіў з вусамі, у капелюшы і кірзачах. Жылі на віле ў джунглях на поўдні Індыі ў штаце Керала. На здымкі, што доўжыліся шэсць дзён, нас вазілі ў горы. Хаця ў кадры я з’яўляюся літаральна на пару секунд, недзе ў самым канцы, ды і тое ў сонечных акулярах.
На здымках на Гоа мы былі запрошанымі гасцямі на індускім вяселлі: танчылі, спявалі, сядзелі за сталом. Такі рабочы працэс. Нармальна было, нас кармілі. Пару разоў на дзень — гарбата. Плацілі за гэта грошы. Было цікава, асабліва на пачатку, калі кожны раз — новае месца.
Настасся: Гэта магчымасць пабачыць Індыю. Табе даюць жытло, ежу, яшчэ і плацяць грошы.
Алесь: Набываюць табе квіток на спальны аўтобус, там няма сядзячых месцаў, гэта як наш плацкарт. І ты кладзешся, едзеш, глядзіш у вакно.
Так я ездзіў кастрычнік, лістапад, снежань… У студзені мне прапанавалі кантракт, трэба было ехаць у Мумбаі. Маўляў, здымкі ўвесь час. Я сабраўся і паехаў, але нешта не атрымалася. Напачатку працы не было, мы звязаліся з іншымі агентамі, папрацавалі крыху з імі. Гэта не спадабалася нашаму першаму агенту, так што мы там нядоўга пажылі і паехалі назад у Гоа.
«НН»: Плацілі добра на здымках?
Алесь: Калі здымкі былі ў Гоа, то бок не трэба было нікуды выязджаць, плацілі каля 1500 індыйскіх рупій за дзень. Гэта прыкладна 23 даляры. У Мумбаі — 45 даляраў за дзень. Ну і ставіліся нармалёва. Калі, напрыклад, не падабалася ежа, можна было папрасіць еўрапейскай.
Настасся: Гэта хутчэй спосаб паглядзець Індыю, а не зарабіць грошы. У мяне самыя доўгія здымкі цягнуліся пяць дзён, гэта было ў Мумбаі. Плацілі каля 50 даляраў за дзень. У фотасесіях для часопісаў здымалася, там больш плацяць, 70-80 даляраў за дзень.
«НН»: Чым кармілі?
Настасся: Там дзе-нідзе цэлы фудкорт быў. На некаторых здымках кармілі еўрапейскай ежай, дзесьці была толькі індыйская.
«НН»: Індыйская ежа — гэта што?
Настасся: У асноўным, вегетарыянская.
Некаторыя індусы ядуць курыцу, але не ўсе. І гэта амаль што адзінае мяса, якое яны ўжываюць. Звычайна ж гатуюць рыс.
Алесь: Бывае, ялавічыну ядуць, але вельмі рэдка.
«НН»: Выходзіць, яны там цэлымі днямі рыс ядуць?
Настасся: Так, але яго падаюць з рознымі падлівамі.
Алесь: І спецый шмат карысных дадаюць. Яшчэ гатуюць розныя бабовыя. Мы, дарэчы, пасля вяртання знайшлі побач з домам індыйскую краму, купілі там нутавыя шматкі і зрабілі нутавыя катлеты.
«НН»: Дык як вы ўсё ж сышліся?
Алесь: Наста прыехала якраз у мой дзень народзінаў. Я, дарэчы, увогуле пра яго забыў. Калі жывеш у Індыі, губляешся ў часе. Для цябе там існуе толькі дзень, а не нейкае чысло.
Настасся: Няма зваротнага квітка, вось і не трэба весці адлік.
Алесь: Мы з’ездзілі на начны рынак, там вялікі фудкорт, сцэна з жывой музыкай, перформансы з агнямі, танцпляцоўкі. Звычайна гэты рынак працуе па суботах, на яго з’язджаецца ўсё Гоа. На наступны дзень я паехаў на кантракт у Мумбай.
Праз пару тыдняў вяртаўся ў тамбуры індыйскага цягніка, ехаў 12 гадзін, глядзеў на прыроду. Мне хацелася праехаць менавіта ў тамбуры, як многія індусы, адчуць і ўвабраць гэты каларыт.
Калі я вярнуўся, Наста якраз з’язджала на поўдзень, у Пімпры. А пасля яе падарожжа пасябравалі, сталі жыць разам.
Настасся: На поўдзень мы паехалі, бо захацелі пабачыць іншую Індыю. Адправіліся на байках, ехалі двое сутак, заязджалі ў розныя гарады. Індыя зусім не такая, як Гоа.
Што заўважаеш адразу, дык гэта мноства розных пахаў: ежы, духмяных рэчываў, араматычных алеяў, кветак — яны ўсе змешваюцца. І яшчэ — колераў. У Індыі не сустрэнеш жанчыну ў карычневым ці шэрым сары. Індускі носяць ружовыя, малінавыя, блакітныя, зялёныя, чырвоныя — вельмі-вельмі яркія, як і ўпрыгожванні.
Алесь: Індыя розная. Дзесьці больш багатая, дзесьці менш. Дзесьці больш чыстая, дзесьці брудная. У розных рэгіёнах свае прыродныя багацці, свая мова. Часцяком індусы размаўляюць паміж сабой па-англійску, бо не могуць зразумець адно аднаго. Ёсць агульныя мовы як хіндзі ці маратхі, на іх размаўляе большасць. Але ўсё адно, калі трапляеш кудысьці ўглыб, усе гавораць па-свойму.
Ёсць вельмі заможныя людзі, ёсць вельмі бедныя, што знаходзяцца на мяжы выжывання. Голыя на памыйцы — гэта іх жыццё.
Настасся: Кантраст добра бачны ў Мумбаі. Калі заехаць у Калабу, гістарычны раён, можна ўбачыць і пабудовы XIX стагоддзя, і шыкоўныя новабудоўлі. Сіці-цэнтр проста, як у Маскве ці нават лепш. А потым выязджаеш адтуль і бачыш страшэнныя трушчобы.
У нас у такім месцы неяк аўтобус спыняўся, страшна было выйсці. Пайшлі ў прыбіральню з хлопцамі, бо самі не рашыліся. Аблепліваюць дзеці, дарослыя, жабракі. Пацукі велізарныя бегаюць — вельмі жудасна.
Алесь: Часам можна адчуць рэзкія непрыемныя пахі. Ад іх можна страціць прытомнасць, званітаваць. Гэта ні з чым не параўнаць, ніяк не апісаць.
«НН»: Што больш за ўсё зачапіла ў самой Індыі?
Настасся: Ды проста там усё.
Алесь: Што там проста?
Настасся: Ды ўсё проста. Не трэба мішуры, не трэба апранацца дорага, заможна.
Алесь: Проста ты пры гэтым адчуваеш сябе камфортна, бо насустрач ідуць такія ж людзі.
Заможны чалавек можа выглядаць як хіпі, у якога ў кішэнях пуста. Мне падаецца, Індыя выроўнівае вось гэты дысбаланс паняццяў, прынцыпаў. Там модна тое, што табе падабаецца. Гэта могуць быць шлёпанцы і шорты, тое, у чым табе камфортна.
«НН»: Замежнікаў там шмат?
Алесь: Шмат расіян, яны едуць у асноўным на поўнач Гоа. На поўдні больш еўрапейцаў: англічане, французы, ірландцы, шатландцы. Поўдзень Гоа лічыцца больш ціхім, спакойным.
«НН»: Па чым беларускім сумавалі?
Алесь: Па мове. У супермаркеце на Шры-Ланцы, дзе мы правялі апошні месяц перад вяртаннем у Беларусь, былі адны рускія. Думаем, што за фігня? Мы за столькі кіламетраў ад Расіі, на востраве, а тут адны рускія. Вырашылі размаўляць па-беларуску. Хадзілі, узгадвалі мову, нам было цікава і весела.
Больш ні па чым не сумаваў, хоць і паўгода прайшло.
Былі хлопцы, якія казалі: «Вось, каўбасы б зараз, гарэлкі…» А я не ведаю, навошта каўбаса і гарэлка, калі такія захады, акіян. Калі такая прырода і танная садавіна.
Настасся: Велізарная двухкілаграмовая папая там каштуе ўсяго паўдаляра. Гэта тое, па чым мы сумуем.
Алесь:
Калі мы вярнуліся ў Беларусь, я зразумеў, што не ем садавіну. Бананы ўвогуле ні пра што.
Настасся: Да ад’езду ўвесь час іх набывала, і было нармалёва. Пакуль там не пакаштавала. Гэта дзве розныя рэчы.
Алесь: Нічога не купіць, акрамя яблык! А на яблыкі ў мяне алергія.
Настасся: У Індыі, дарэчы, яблыкі — ледзьве не самая дарагая садавіна.
«НН»: Пасля Індыі жыццё ўжо не будзе такім, як раней?
Настасся: Звычайна людзі альбо застаюцца ў Індыі, альбо мяняюцца. Людзі бачаць, што можа быць па-іншаму, можа быць лепш. Не абавязкова прападаць на працы, бясконца зарабляць грошы.
Да Індыі я вельмі шмат працавала, пэўны час — на дзвюх працах. Мне хацелася зарабіць на ўсё. У пэўны момант усё надакучыла, і я з’ехала. Цяпер жыву нашмат больш спакойна.
Алесь: Мяняюцца прыярытэты, расстаўляеш іх па-іншаму. У мяне змянілася разуменне таго, што важна.
Настасся: Важна заставацца чалавекам у любой сітуацыі, берагчы здароўе, не растрачваць жыццё марна. У свеце вельмі шмат цудоўных месцаў, якія варта ўбачыць. Не трэба зацыклівацца на Мінску, працы, пабудове дома, набыцці аўтамабіля.
Алесь: Але кожнаму сваё. Хто як хоча, той так і робіць.
Настасся: Кажуць, Індыя дае табе тое, што табе патрэбна. Яна альбо прымае цябе, альбо адпраўляе назад.
